Wyrok TSUE z dnia 23 stycznia 2025 r. w sprawie C-677/23: Kluczowe zmiany w obliczaniu RRSO i ich znaczenie dla kredytobiorców

W dniu 23 stycznia 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-677/23, który ma ogromne znaczenie dla obliczania rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) w umowach kredytowych. Orzeczenie to dotyczy pełnej transparentności kosztów kredytów i może wprowadzić istotne zmiany na rynku kredytowym. W artykule omówimy kluczowe zmiany wynikające z wyroku oraz ich wpływ na kredytobiorców i instytucje finansowe.

Okoliczności sprawy i tło wyroku TSUE

Sprawa C-677/23 dotyczyła skargi konsumenta, który zawarł umowę kredytową z bankiem. Kredytobiorca zarzucił bankowi, że umowa nie precyzowała w sposób jasny i jednoznaczny wszystkich założeń służących do obliczenia rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO), w tym opłat związanych z kredytem. Jego zdaniem wskazany wskaźnik RRSO nie odzwierciedlał rzeczywistych kosztów kredytu, co mogło wprowadzić go w błąd co do wysokości całkowitego zobowiązania.

Sprawa trafiła do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który miał ocenić, czy i w jaki sposób banki są zobowiązane prezentować założenia przyjęte do obliczania RRSO, w tym wszystkie koszty związane z kredytem, takie jak prowizje, opłaty administracyjne, czy koszty ubezpieczeń.

Czym jest RRSO i dlaczego jest ważne?

Rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) to wskaźnik, który ma na celu przedstawienie całkowitego kosztu kredytu w skali roku. Uwzględnia on nie tylko oprocentowanie, ale także dodatkowe opłaty, prowizje oraz inne koszty związane z umową kredytową, w tym koszty ubezpieczenia. Dzięki RRSO, konsument może łatwiej porównać oferty kredytowe różnych instytucji finansowych.

Zgodnie z dyrektywą 2008/48/WE, która harmonizuje przepisy dotyczące umów kredytów konsumenckich w Unii Europejskiej, RRSO powinno obejmować wszystkie koszty kredytu, aby kredytobiorcy mieli pełen obraz rzeczywistych wydatków związanych z umową kredytową.

Wyrok TSUE – obowiązek pełnej transparentności

W wyroku z dnia 23 stycznia 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że wszystkie założenia wykorzystywane do kalkulacji RRSO muszą być jasno i zrozumiale przedstawione w umowie, aby konsument mógł samodzielnie zweryfikować i ocenić całkowity koszt kredytu. Brak precyzyjnych informacji lub ich rozproszenie w różnych częściach umowy nie spełnia tego wymogu i może prowadzić do wprowadzenia konsumenta w błąd co do rzeczywistych kosztów kredytu. W konsekwencji, jeśli kredytodawca nie dostarczy pełnych i precyzyjnych informacji o podstawach obliczenia RRSO, konsument może domagać się zwolnienia z obowiązku spłaty odsetek i dodatkowych opłat, ograniczając swoje zobowiązanie jedynie do spłaty kapitału.

Orzeczenie to ma ogromne znaczenie, ponieważ obliguje banki do przedstawiania konsumentom rzetelnych informacji o całkowitych kosztach kredytu, co z kolei pozwala na świadome porównywanie ofert i uniknięcie nieuczciwych praktyk, które mogą wprowadzać w błąd kredytobiorców.

Znaczenie wyroku TSUE dla konsumentów

Wyrok w sprawie C-677/23 ma istotne konsekwencje dla ochrony praw konsumentów. Oto kilka najważniejszych punktów:

  1. Większa przejrzystość kosztów kredytu

Dzięki orzeczeniu TSUE, kredytobiorcy zyskają pewność, że RRSO będzie dokładnie przedstawiać wszystkie koszty kredytu. Banki będą musiały uwzględniać nie tylko oprocentowanie, ale także dodatkowe opłaty, takie jak prowizje, opłaty administracyjne i koszty ubezpieczeń, a kredytobiorca będzie mógł samodzielnie zweryfikować podane informacje.

  1. Łatwiejsze porównanie ofert kredytowych

Kredytobiorcy będą mogli łatwiej porównywać oferty różnych instytucji finansowych. Dzięki pełnej transparentności, RRSO stanie się bardziej wiarygodnym wskaźnikiem, który pomoże w dokonaniu świadomego wyboru najkorzystniejszej oferty. Orzeczenie to ma na celu eliminację praktyk, które mogą wprowadzać kredytobiorców w błąd lub sprawiać, że kredyty wydają się tańsze, niż są w rzeczywistości.

  1. Ochrona przed nieuczciwymi praktykami

Wyrok TSUE eliminuje ryzyko, że kredytobiorcy zostaną wprowadzeni w błąd przez instytucje finansowe, które mogłyby podać niepełne informacje na temat kosztów kredytu. Banki będą musiały rzetelnie przedstawiać pełen koszt kredytu i przyjęte do kalkulacji założenia w sposób pozwalający na sprawdzenie, czy RRSO została obliczona przez instytucję finansową w sposób prawidłowy.

  1. Zwiększenie odpowiedzialności instytucji finansowych

Instytucje finansowe będą musiały bardziej szczegółowo obliczać RRSO i uwzględniać wszystkie opłaty związane z kredytem, aby spełnić wymogi przejrzystości i dokładności w obliczeniach. Dzięki temu kredytobiorcy będą lepiej poinformowani o całkowitym koszcie swoich zobowiązań, co też pomoże podjąć świadomą decyzję dotyczącą zawarcia umowy.

Natomiast w przypadku naruszenia obowiązków przez instytucję finansową, ponosi ona odpowiedzialność w ten sposób, że kredytobiorcy mogą skorzystać z przysługujących im praw, w tym sankcji kredytu darmowego, która pozwala na zwrot kredytu bez odsetek i innych kosztów należnych kredytodawcy w terminie i sposób ustalony w umowie.

Podsumowanie

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-677/23 stanowi kluczowy krok w stronę większej przejrzystości na rynku kredytowym, w tym w odniesieniu do roszczeń kredytobiorców w związku z sankcją kredytu darmowego (SKD). Orzeczenie to wprowadza zmiany, które zapewnią konsumentom pełniejsze informacje o rzeczywistych kosztach kredytu i umożliwią lepsze porównanie ofert. Ponadto, wyrok zwiększa odpowiedzialność instytucji finansowych za dokładność obliczeń RRSO, co może zredukować ryzyko wprowadzenia w błąd kredytobiorców, ale także łatwiejszej weryfikacji, czy RRSO zostało ustalone w sposób prawidłowy. Z perspektywy ochrony praw konsumentów, jest to istotna zmiana, która sprzyja uczciwości na rynku usług finansowych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *